Minione 25 lat to okres intensywnych przemian tak w całej polskiej gospodarce jak i w spółdzielczości. Rosnąca rola i znaczenie wspólnotowych form przedsiębiorczości nie nastawionych na maksymalizowanie zysku skłania do spojrzenia na obecny stan spółdzielczego systemu gospodarowania, jego miejsce w polskim systemie społeczno – gospodarczym, a także prawne i pozaprawne warunki jego funkcjonowania.

Spółdzielczość na świecie odgrywała i odgrywa ważną rolę w rozwoju społeczno – gospodarczym poszczególnych krajów. Ma istotny wpływ na warunki życia wielu milionów ludzi. W krajach Unii Europejskiej funkcjonuje 160 tysięcy podmiotów spółdzielczych, które zatrudniają 5,4 miliona pracowników i mają 123 miliony członków, co oznacza, że jeden na pięciu Europejczyków jest współwłaścicielem spółdzielni. Wyniki działalności spółdzielni mają znaczący wpływ na życie obywateli Europy.

W Polsce na koniec 2013 roku działało 11914 spółdzielni w tym prawie 4300 spółdzielni, które zatrudniają powyżej 10 osób i osiągnęły przychody ponad 3 miliardy zysku brutto. Majątek trwały tych spółdzielni osiąga 200 miliardów zł. Spółdzielnie dają zatrudnienie 300 tys. osób. Ze spółdzielczością związanych jest około 8 milionów Polaków. Spółdzielczość to ogromny potencjał społeczny. Spółdzielnie dają zatrudnienie osobom niepełnosprawnym, kobietom, ludziom starszym i niższym wykształceniem, a tym samym zapobiegają ich społecznemu wykluczeniu. Są one ważnym pracodawcą w środowiskach lokalnych.

W pionie Gminnych Spółdzielni „ Samopomoc Chłopska” w kraju na koniec 2013 roku funkcjonowało 1303 spółdzielni w tym 368 spółdzielni niezrzeszonych.

Jubileuszowe poczucie satysfakcji skłania jednak do refleksji, nie tylko nad aktualnym stanem posiadania, ale też jego proporcji do potencjału posiadanego przed wprowadzeniem ustawy z 20 stycznia 1990 roku. Sukcesy gospodarcze spółdzielni zgrupowanych w pionie „Samopomoc Chłopska” mogły zaistnieć dzięki zaangażowaniu ogromu rzeszy działaczy i szczęśliwemu doborowi kadr kierowniczych.

Od początku, tj. po uchwaleniu tak zwanej specustawy w 1990 r. likwidacji centralnych i terenowych struktur spółdzielczych rozpoczęto działania mające na celu ponowną integracje spółdzielni.

W pierwszym okresie było to możliwe pod szyldem Rolniczo – Handlowej Izby Gospodarczej „ Samopomoc Chłopska” w Warszawie i jej terenowych oddziałów. Po wielomiesięcznych trudnych rozmowach z zarządami i radami nadzorczymi spółdzielni udało się zjednać ok. 110 spółdzielni naszego pionu działających w owym czasie na terenie byłych województw: jeleniogórskiego, legnickiego, wałbrzyskiego i wrocławskiego. Organizowane spotkania szkoleniowe kadry kierowniczej, pracowników i przedstawicieli organów samorządowych, niezależnie od roli informacyjno- szkoleniowej, pozwoliły na nawiązanie więzi gospodarczych pomiędzy nierzadko skłóconymi spółdzielniami.

Działając w nowych strukturach organizacyjnych wielu działaczy spółdzielczych, dążyło do zacieśnienia już istniejących i tworzonych nowych powiązań integracyjnych. Zawsze można było liczyć na kolegów, dla których idee spółdzielcze nie były obce. Pomimo zaangażowania nie udało się uchronić kilku spółdzielni przed likwidacją.

Na przełomie 1992 – 1993 zrodziła się myśl działania zaangażowanych działaczy spółdzielczych w celu utworzenia Regionalnego Związku Rewizyjnego Spółdzielni „ Samopomoc Chłopska” we Wrocławiu. Ale zanim do tego doszło trzeba było pokonać psychologiczny i formalno prawny tor przeszkód – panował dość powszechny marazm nawet wśród doświadczonych działaczy, zdezorientowanych zmieniającymi się warunkami. Konsekwentne działanie naszych działaczy spółdzielczych doprowadziło do zwołania Zjazdu Założycielskiego Regionalnego Związku Rewizyjnego Spółdzielni „Samopomoc Chłopska” we Wrocławiu, uczestniczyło w obradach 30 delegatów, którzy uchwalili statut i wybrali 15-to osobową Radę Nadzorczą z przewodniczącym Stanisławem Pyrkowskim i wiceprzewodniczącym Adamem Jarząb. Funkcję Prezesa Zarządu powierzono Józefowi Klagowi, który po 5 latach zrezygnował ze względu na nadmiar innych bardzo ważnych obowiązków ale pozostał jednak nadal zaangażowanym działaczem Związku. Członkiem Zarządu był Bronisław Salamon. Następnie funkcję Prezesa Zarządu objął Adam Jarząb. Regionalny Związek Rewizyjny Spółdzielni „ Samopomoc Chłopska” we Wrocławiu został zarejestrowany przez Sąd w dniu 13 maja 1994 roku.

Początki funkcjonowania Regionalnego Związku Rewizyjnego Spółdzielni „ Samopomoc Chłopska” we Wrocławiu to sporo problemów z pozyskaniem sojuszników do realizacji zamierzonych przedsięwzięć, pokonywanie licznych przeszkód nie tylko w naszym środowisku – również wśród niektórych centralnych i lokalnych instytucji, zwłaszcza w odniesieniu do uzasadnionych roszczeń uwłaszczeniowych majątku stanowiącego wieloletni dorobek członków i pracowników spółdzielni. Konsekwentne działania przez 4 lata i 16 rozprawach sądowych nasz Związek stał się wreszcie od 19 kwietnia 1999 roku właścicielem budynku na zabudowanej nieruchomości przy ul. H. Dąbrowskiego 42 we Wrocławiu i użytkownikiem wieczystym gruntu – na optymalnie korzystnych warunkach. Można powiedzieć z satysfakcją, że wspólny wysiłek naszych działaczy zaowocował pomyślnymi wynikami, które owocują do dnia dzisiejszego.

Od 15 listopada 2000 roku funkcje Prezesa Zarządu Regionalnego Związku Rewizyjnego Spółdzielni „ Samopomoc Chłopska powierzono Bogusławowi Wisłockiemu. W tym czasie zostało zmienionych wiele uregulowań prawnych. Nowa organizacja biura oprócz działalności instruktażowo – doradczej i szkoleniowej, pomocy prawnej oraz zaopatrzenia w materiały informacyjne, zobowiązana była do zapewnienia obsługi lustracyjnej. Spiętrzyły się sprawy związane z remontem zaniedbanego od lat budynku, spłatami zobowiązań dla miasta Wrocławia i pozyskaniem na ten cel niezbędnych środków finansowych oraz rozstrzyganiem spornych kwestii z najemcami.

W sytuacji, kiedy powoli zaczynaliśmy pokonywać te wszystkie problemy, w dniu 9 listopada 2005 roku zdarzył się tragiczny wypadek – zginął nasz Prezes Zarządu Bogusław Wisłocki.

Dnia 9 grudnia 2005 roku, Walne Zgromadzenie Pełnomocników naszego Związku powołało moją skromną osobę na funkcje Prezesa Zarządu RZRS „SCh” we Wrocławiu.

Od momentu powołania nowego Zarządu w działalności skupiliśmy  się na następujących zadaniach:

 

• • dokończenie remontu budynku zewnątrz jak i wewnątrz: wymiana wszystkich instalacji , remont wszystkich WC, klatek schodowych i budowa windy.

• • Przeniesienie siedziby Związku.

• • Wykorzystanie wszystkich pomieszczeń biurowych.

• • Prowadzenie ustawowych lustracji w spółdzielniach.

• • Organizacja szkoleń dla członków spółdzielni zrzeszonych w Związku.

• • Przygotowanie naszego budynku na prowadzone wokół nas nowe inwestycje i nowe zagospodarowanie terenu.

• • Zagospodarowanie parkingu.

Natomiast w ramach przedsięwzięć integracyjnych organizujemy wspólne szkolenia i spotkania ze spółdzielniami z innych regionów Polski, a przede wszystkim Kaliskiego, Krakowskiego, Nowosądeckiego, Gdańskiego.

Spółdzielnie jako przedsiębiorstwa mają dużą skłonność do wykazywania wrażliwości społecznej. Ich pierwszym obowiązkiem jest dbałość o własnych członków, ale zdecentralizowany i demokratyczny charakter oznacza, że są mocno zakorzenione w społeczności lokalnej.

Spółdzielnie zrzeszone w naszym Związku osiągają pozytywne wyniki, natomiast 18% spółdzielni wykazuje wynik ujemny. Są takie Spółdzielnie, których dorobek doceniają zewnętrzne instytucje. Za osiągnięte sukcesy jako jedna z najlepszych spółdzielni z pionu „Samopomoc Chłopska” Geparda Biznesu otrzymała Gminna Spółdzielnia „Samopomoc Chłopska” w Pieńsku i Spółdzielnia Rolniczo – Handlowa „ Samopomoc Chłopska” w Trzebnicy. Pokazuje to nam, że spółdzielnie potrafią dobrze gospodarować. Wspomnieć należy o bardzo dobrych wynikach gospodarczych i finansowych Spółdzielni Transportu Wiejskiego w Bolesławcu, która w konkursie na najlepszą stację CPN w Europie zajęła I miejsce.

Obecnie w 29 samodzielnych spółdzielniach, tworzących nasz Związek Rewizyjny – zrzeszonych jest około dwóch tysięcy członków oraz zatrudnionych jest około tysiąc pracowników. W przeważającej większości są to osoby pochodzące ze środowisk wiejskich i małych miast. W posiadaniu naszych spółdzielni znajdują się sklepy, domy towarowe, zakłady produkcyjne i obiekty usługowe, wiele różnego typu magazynów, a także restauracje, młyny, place składowe, ujęcia wody, grunty rolne.

W ramach szkoleń, i nie tylko zapewniamy spółdzielniom dostęp do materiałów informacyjnych i szkoleniowych dotyczących przede wszystkim zagadnień finansowych, podatkowych, organizacyjnych i prawnych.

mgr inż. Tadeusz Libor -Prezes Zarządu